Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2023

Τα πιο συνηθισμένα γλωσσικά σφάλματα

Αχ, αυτά τα:
πιθανά (ως επίρρημα), τα fora, του προλαλήσαντα, στην οδός, η ωρίμανση, του διεθνή, οι υπηρεσίες που επανδρώνονται και με γυναίκες... και πολλά άλλα που καθημερινά ακούμε, ακόμα και μέσα στη Βουλή...
• παρεπιπτόντως
Το σωστό είναι: Παρεμπιπτόντως (από το ρήμα παρεμπίπτω, παρά+εν+πίπτω, που σημαίνει παρεμβάλλομαι, παρεισφρύω)

• Το πρόβλημα αυτό αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. 
Το σωστό είναι: Το πρόβλημα αυτό είναι άμεσης προτεραιότητας.

• Πήρατε λάθος απόφαση. 
Το σωστό είναι: Πήρατε λανθασμένη ή εσφαλμένη απόφαση.

• Ο υπουργός αποφάσισε να επανδρώσει την υπηρεσία με κατάλληλο προσωπικό. 
Το σωστό είναι: Ο υπουργός αποφάσισε να στελεχώσει την υπηρεσία με κατάλληλο προσωπικό.

• Η γνώμη του προλαλήσαντα είναι εσφαλμένη. 
Το σωστό είναι: Η γνώμη του προλαλήσαντος είναι εσφαλμένη.

• Η στάση των Σκοπίων θα καταγγελθεί σε όλα τα διεθνή fora. 
Το σωστό είναι: Η στάση των Σκοπίων θα καταγγελθεί σε όλα τα διεθνή forum. (Forum σημαίνει: «δημόσια συνέλευση», «δημόσιο βήμα». Οι λατινικές και άλλες ξενόγλωσσες λέξεις τίθενται σε πτώση ονομαστική).

• Ανακοινώθηκαν χθες δύο αντιφατικά non papers.
Το σωστό είναι: Ανακοινώθηκαν χθες δύο αντιφατικά non paper. (Non paper σημαίνει: «ανεπίσημο έγγραφο με περιεχόμενο μη ανακοινώσιμο»).

• Διαψεύθηκαν οι ελπίδες μου. 
Το σωστό είναι: Διαψεύσθηκαν οι ελπίδες μου.

• Επισπεύθηκαν οι διαδικασίες. 
Το σωστό είναι: Επισπεύσθηκαν οι διαδικασίες.

• Τα δικαιούμενα ποσά. 
Το σωστό είναι: Τα ποσά που δικαιούται κάποιος.

• Τα αποτελέσματα του διεθνή ανταγωνισμού. 
Το σωστό είναι: Τα αποτελέσματα του διεθνούς ανταγωνισμού.

• Υποβάλλεται σε φυσιοθεραπεία. 
Το σωστό είναι: Υποβάλλεται σε φυσικοθεραπεία. (Ο σωστός τύπος είναι «φυσικοθεραπεία», αφού συντίθεται από τις λέξεις φυσικός και θεραπεία).

• Επέρχεται συναισθηματική ωρίμανση. 
Το σωστό είναι: Επέρχεται συναισθηματική ωρίμαση (χωρίς
–ν –). (Ο σωστός τύπος είναι: «ωρίμαση», ο οποίος σχηματίζεται από το ρ. ωριμάζω).

• Προσελήφθη στην εταιρεία σαν σύμβουλος εκδόσεων. 
Το σωστό είναι: Προσελήφθη στην εταιρεία ως σύμβουλος εκδόσεων. 
(Το έχομε γράψει και άλλοτε ότι το ως χρησιμοποιείται, όταν δηλώνεται πραγματική ιδιότητα ή χαρακτηριστικό, ενώ το σαν χρησιμοποιείται, όταν δηλώνεται παρομοίωση ή ψευδές χαρακτηριστικό, π.χ. άσπρος σαν το χιόνι, τον αντιμετώπισαν ως παρανοϊκό (ενώ δεν είναι)).

• Τον ειδοποίησαν να έλθει άμεσα. 
Το σωστό είναι: Τον ειδοποίησαν να έλθει αμέσως. (Το επίρρημα άμεσα σημαίνει: «χωρίς τη διαμεσολάβηση κάποιου», ενώ το επίρρημα αμέσως σημαίνει: «στη στιγμή», «γρήγορα»).

• Ήθελα απλά να σου υπενθυμίσω την ώρα της συνάντησής μας. 
Το σωστό είναι: Ήθελα απλώς να σου υπενθυμίσω την ώρα της συνάντησής μας. (Το επίρρημα απλά σημαίνει: «με απλό τρόπο», π.χ. ντύνεται απλά, ενώ το επίρρημα απλώς σημαίνει: «μόνο». 
Η φράση «απλώς και μόνο» πρέπει να αποφεύγεται, γιατί αποτελεί πλεονασμό).

• Κατ’ αρχήν δεν υπάρχει ομοφωνία. 
Το σωστό είναι: Κατ’αρχάς δεν υπάρχει ομοφωνία. (Κατ’ αρχήν σημαίνει «βασικά», «σε γενικές γραμμές», ενώ κατ’ αρχάς σημαίνει «αρχικά», «πρώτα πρώτα»).

• Πιθανά θα έλθει. 
Το σωστό είναι: Πιθανώς θα έλθει, ή πιθανόν να έλθει. (Το επίρρημα πιθανώς δεν συνοδεύεται από τον δείκτη να, ενώ το επίρρημα πιθανόν συνοδεύεται από το να, π.χ. ο υπουργός πιθανώς θα παραιτηθεί ή ο υπουργός πιθανόν να παραιτηθεί).

• Οι δυσάρεστες αυτές εξελίξεις προοιωνίζουν συμφορές. 
Το σωστό είναι: Οι δυσάρεστες αυτές εξελίξεις προοιωνίζονται συμφορές. (Το ρ. προοιωνίζομαι συντίθεται από την πρόθεση προ και το ρ. οιωνίζομαι που σημαίνει: «παρατηρώ τους οιωνούς», «προλέγω», «προφητεύω». Προοιωνίζομαι σημαίνει: «προμηνύω κάτι δυσάρεστο»).

• Δημοσιογραφικοί κύκλοι διέρρευσαν την πληροφορία. 
Το σωστό είναι: Από δημοσιογραφικούς κύκλους διέρρευσε η πληροφορία. (Το ρ. διαρρέω είναι αμετάβατο και δεν παίρνει αντικείμενο).

• Προηγήθηκε συζήτηση πριν από την προβολή του φιλμ. 
Το σωστό είναι: Έγινε συζήτηση πριν από την προβολή του φιλμ.

• Οι επικεφαλείς της πορείας. 
Το σωστό είναι: Οι επικεφαλής της πορείας. (Το επικεφαλής είναι άκλιτο: ο επικεφαλής, του επικεφαλής, οι επικεφαλής).

• ό,τι και ότι: Χρησιμοποιούνται σε δυο διαφορετικές περιπτώσεις. 
Το «ότι» εισάγει ειδικές προτάσεις και ισοδυναμεί με το «πως». 
Το «ό,τι» έχει τη σημασία του «οτιδήποτε, αυτό το οποίο» και αναλύεται σε αναφορική πρόταση.

archive