Πλουτάρχου Ἠθικά: Περὶ τοῦ ἀκούειν (απόσπασμα) - Ανεξαρτησία της εκπαίδευσης

[18] ...
Οὐ γὰρ ὡς ἀγγεῖον ὁ νοῦς ἀποπληρώσεως ἀλλ´ ὑπεκκαύματος μόνον ὥσπερ ὕλη δεῖται, ὁρμὴν ἐμποιοῦντος εὑρετικὴν καὶ ὄρεξιν ἐπὶ τὴν ἀλήθειαν. Ὥσπερ οὖν εἴ τις ἐκ γειτόνων πυρὸς δεόμενος, εἶτα πολὺ καὶ λαμπρὸν εὑρὼν αὐτοῦ καταμένοι διὰ τέλους θαλπόμενος, οὕτως εἴ τις ἥκων λόγου μεταλαβεῖν πρὸς ἄλλον οὐκ οἴεται δεῖν φῶς οἰκεῖον ἐξάπτειν καὶ νοῦν ἴδιον, ἀλλὰ χαίρων τῇ ἀκροάσει κάθηται θελγόμενος, οἷον ἔρευθος ἕλκει καὶ γάνωμα τὴν δόξαν ἀπὸ τῶν λόγων, τὸν δ´ ἐντὸς εὐρῶτα τῆς ψυχῆς καὶ ζόφον οὐκ ἐκτεθέρμαγκεν οὐδ´ ἐξέωκε διὰ φιλοσοφίας. Εἰ δεῖ τινος οὖν πρὸς ἀκρόασιν ἑτέρου παραγγέλματος, δεῖ καὶ τοῦ νῦν εἰρημένου μνημονεύοντας ἀσκεῖν ἅμα τῇ μαθήσει τὴν εὕρεσιν, ἵνα μὴ σοφιστικὴν ἕξιν μηδ´ ἱστορικὴν ἀλλ´ ἐνδιάθετον καὶ φιλόσοφον λαμβάνωμεν, ἀρχὴν τοῦ καλῶς βιῶναι τὸ καλῶς ἀκοῦσαι νομίζοντες.

wikisource.org

Το μυαλό δεν είναι ένα βάζο που πρέπει να γεμίσει.
Είναι σαν ένα δεμάτι ξύλα, που θέλει ένα προσάναμμα μόνο για ν’ ανάψει η φλόγα της αναζήτησης κι η λαχτάρα για την αλήθεια.
Όπως όταν πάει κανείς να ζητήσει φωτιά από τον γείτονα, και βρίσκοντας εκεί στο τζάκι αναμμένη μια μεγάλη και λαμπρή φωτιά, κάθεται για ώρα και ζεσταίνεται, με τον ίδιο τρόπο, πηγαίνοντας κανείς σε κάποιον άλλο για να «μεταλάβει τον λόγο», δεν αντιλαμβάνεται ίσως ότι πρέπει ο ίδιος να ανάφει ένα δικό του φως και να διαμορφώσει δική του σκέψη, παρά κάθεται χαρούμενος και ακούει, επειδή τον θέλγει η ακρόαση.

Κι αυτά που διδάσκεται του δίνουν εξωτερικά μια λάμψη' όμως τη μούχλα εντός του και το σκοτάδι της ψυχής δεν τα ’χει θερμάνει ούτε τα ’χει αποδιώξει με τη δύναμη της φιλοσοφίας.
Αν λοιπόν χρειάζεται μια συμβουλή για το πώς να ακούει κανείς τη διδασκαλία, η συμβουλή είναι, να θυμάται ότι ταυτόχρονα με τη μάθηση πρέπει να ασκείται στην έρευνα και ανακάλυψη (την εύρεσιν), έτσι ώστε να μη γίνεται κάτοχος γνώσεων πληροφοριακού ή σοφιστικού χαρακτήρα, αλλά γνώσεων που τις οφείλει στη δική του νόηση και στη φιλοσοφία, έχοντας ως βασική αρχή για το καλώς ζην το καλώς ακούειν.

Αντικλείδι,

Πλούταρχος - Η θέση της φιλοσοφίας στην παιδεία

Οι ασυμβίβαστοι με το κακό

Οι Τρεις Ιεράρχες 

.

«εύγλωττοι κατά τον λόγον, 

ευγλωττότεροι κατά τον βίον, 

ευγλωττότατοι κατά τον θάνατον».

Ἀπολυτίκιον  Ἦχος α'

Τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας 

τῆς τρισηλίου Θεότητος, 

τοὺς τὴν οἰκουμένην ἀκτῖσι 

δογμάτων θείων πυρσεύσαντας∙ 

τοὺς μελιρρύτους ποταμοὺς τῆς σοφίας, 

τούς τὴν κτίσιν πᾶσαν 

θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας∙ 

Βασίλειον τὸν μέγαν, 

καὶ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον, 

σὺν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, 

τῷ τὴν γλώτταν χρυσορρήμονι∙ 

πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, 

συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν∙ 

αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, 

ὑπὲρ ὑμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσιν.

Τα τρία υπέρλαμπρα αστέρια 

της Τρισήλιας Θεότητας,

που με τις πάμφωτες ακτίνες των δογμάτων 

την οικουμένη φώτισαν,

τους  ποταμούς από το μέλι της σοφίας,

που με τα νάματα της γνώσης του Θεού 

τη γη μας πότισαν,

τον Βασίλειο τον Μέγα

και τον Γρηγόριο το Θεολόγο

μαζί με τον ένδοξο Ιωάννη,

που χρυσάφι από το στόμα του βγαίνει,

όλοι μαζί, όσοι αγαπάμε τα λόγια τους,

με ύμνους ας τιμήσουμε.

Για χάρη μας και οι Τρεις πάντοτε

την Τριάδα  παρακαλούν.